Dodenherdenking 2024 in een regenachtig Breda: ‘Waar oorlog heerst, vallen onschuldige slachtoffers’

 

“Ik vind het heel zielig voor de mensen die geleden hebben in de oorlog.”

De 10-jarige Vlada uit Oekraïne heeft een boeketje bloemen in haar hand. Ze is één van de honderden aanwezigen bij de dodenherdenking in Park Valkenberg in Breda.

 

Aan het einde van dit jaar vieren we 80 jaar vrijheid in Noord-Brabant.

 

Voor Vlada is de oorlog nu. De Tweede Wereldoorlog kent Vlada van de lessen Europese geschiedenis op school. Die andere oorlog, die de jonge Oekraïense bijna twee jaar geleden naar Nederland deed vluchten, kent ze uit verhalen uit eerste hand.

“Mijn opa en tante zijn nog in Oekraïne”, vertelt ze.

Ze wacht op het moment dat ook haar land de bevrijding kan vieren.

“Ik vind het een beetje moeilijk om over de oorlog te horen. Ik heb het goed hier in Nederland, maar ik zou heel graag terug willen”.

 

Burgemeester Paul Depla staat in zijn toespraak deze avond uiteraard stil bij de gevallen burgers en militairen in de periode ’40–’45. Maar ook bij diegenen die in de jaren daarna gesneuveld zijn als gevolg van oorlogsgeweld. Hij noemt ook de oorlog in Oekraïne, de aanslagen in Israël en de oorlog in de Gazastrook.

“Waar oorlog heerst, vallen onschuldige slachtoffers en worden mensen tegen elkaar opgezet.”

Hij waarschuwt voor de toegenomen polarisatie in eigen land en roept iedereen op zich uit te spreken tegen racisme, discriminatie en antisemitisme.

Noor (16) en Sophie (17) zijn met nog drie vriendinnen bij de Bredase dodenherdenking. “We waren al in de stad”, zegt Sophie. “Maar ik vind het wel een belangrijk iets om te herdenken”.

Noor kent geen familieverhalen uit de oorlog. Sophie wel. Haar overgrootvader was politieagent en sprak zich uit tegen de bezetter.

“Hij moest vluchten, met mijn oma die toen nog heel jong was. Later is hij alsnog opgepakt en vermoord”.

Ik heb weleens meegemaakt dat er in de klas hele nare dingen werden geroepen. Daar heb ik toen iets van gezegd tegen de mentor - Noor

Het is moeilijk onder woorden te brengen waar je aan denkt tijdens twee minuten stilte. Noor en Sophie houden het vooral op ‘het besef dat wij in vrijheid leven, dankzij de soldaten die toen vochten.’ En hoe gaan ze om met de oproep van de burgemeester om een ander aan te spreken op racistische of discriminerende opmerkingen?

“Als ik iemand goed ken, dan zeg ik er wel iets van”, zegt Sophie. “Maar tegen een vreemde zou ik dat niet snel doen.”

Noor knikt. “Dat geldt ook voor mij. Al heb ik weleens meegemaakt dat er in de klas hele nare dingen werden geroepen. Daar heb ik toen iets van gezegd tegen de mentor.”

 

Artikel Martin Schraven (BN de STEM)

Foto’s Huub van Rheenen

 

Na afloop van de plechtige Dodenherdenking in Park Valkenberg werd in de Grote Kerk van Breda het Herdenkingsconcert verzorgd door Projectkoor en instrumentaal ensemble PERSONARE.

Uitgevoerd werden 7 delen van het 14-delige oratorium “Annelies” over het leven en droevige lot van Anne Frank.

De Engelse componist James Whitbourn heeft teksten uit haar dagboek op muziek gezet en Melanie Challenger stelde het libretto samen.

Deze prachtige uitvoering, waarbij de sopraan Elise van Es de rol van Annelies vertolkte stond onder leiding van dirigent Ad van Unen.

 

Een korte impressie van de herdenking kunt u zien door op deze link te klikken: Herdenking 2024